Πολιτιστικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος Χιονοχωρίου Σερρών

Ο πολιτιστικός σύλλογος Χιονοχωρίου, δημιουργήθηκε από τους απογόνους Βλάχων Αβδελιωτών, που έφυγαν από την Αβδέλα των Γρεβενών, κυνηγημένοι από τους Τούρκους. Αφού περιπλανήθηκαν με τα κοπάδια τους, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, στα μέσα του 19ου αιώνα εγκαταστάθηκαν στο Χιονοχώρι, το οποίο μέχρι τότε κατοικούνταν από ντόπιο πληθυσμό και λίγες οικογένειες Βλάχων. Στα τέλη του 1920 όμως καθίσταται αμιγές Βλαχοχώρι.

Την περίοδο 1950-1969 σιγά σιγά το χωριό, εγκαταλείφθηκε λόγω αστυφιλίας και φθίνουσας πορείας της κτηνοτροφίας. Δε σταμάτησαν όμως να συντηρούν και να λειτουργούν την εκκλησία των αγίων Αναργύρων, η οποία σύμφωνα με βυζαντινές πηγές είναι η προέκταση ενός βυζαντινού παρεκκλησίου λαξευμένου σε βράχο με τοιχογραφίες των Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και παράσταση της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, που χρονολογείται στα μέσα του 13ου αιώνα. Το παρεκκλήσι αυτό συνδέεται άμεσα με τον πρώτο κτήτορα της μονής του Τιμίου Προδρόμου, το Σερραίο μοναχό Ιωανίκειο, ο οποίος γύρω στο 1260 επέστρεψε στη γενέτειρά του από το Άγιο Όρος και πριν την ίδρυση της μονής Τιμίου Προδρόμου μόνασε για λίγα χρόνια στο Χιονοχώρι. Αργότερα, δημιουργείται οικισμός, όπως φαίνεται από αναφορές σε Οθωμανικά φορολογικά έγγραφα του 15ου και 16ου αιώνα, με το όνομα Αγια-Νάργυρ και Καρλίκιοϊ (Χιονοχώρι).

Μετά το 1971, άρχισε η αναστήλωση των εγκαταλελειμμένων σπιτιών, στα οποία όμως διατηρούσαν την παλιά αρχιτεκτονική τους, με αποτέλεσμα να δημουργηθεί ένα πανέμορφο πέτρινο παραδοσιακό χωριό με αρχοντικά σπίτια και λιθόστρωτα μονοπάτια. Ένα όμορφο χωριό, σκαρφαλωμένο στην πλαγιά του Μενοίκιου όρους, από το οποίο αγναντεύεις το Παγγαίο, το Άγιο Όρος και όλο τον κάμπο των Σερρών μέχρι τη λίμνη Κερκίνη. Κάθε χρόνο προς τιμή των Αγίων Αναργύρων γίνεται μεγάλο παραδοσιακό πανηγύρι, στο οποίο συμμετέχουν οι κάτοικοι του χωριού και πολλοί άλλοι κάτοικοι του νομού. Δυο μικρότερα πανηγύρια γίνονται προς τιμή των δύο παρεκκλησιών, προστάτη Ηλία και Αγίας Παρασκευής. Άλλα ήθη και έθιμα τα οποία αναβιώνει ο σύλλογος, είναι η Τσικνοπέμπτη και η Καθαρά Δευτέρα, όπου οι κάτοικοι συγκεντρώνονται και απολαμβάνουν παραδοσιακά εδέσματα και διασκεδάζουν. Την Κυριακή της Αποκριάς ανάβουν φωτιές και μετά ακολουθεί το έθιμο της συγχώρεσης.

Την ημέρα του Αι- Γιαννιού, αρχή του θερινού ηλιοστασίου, γίνεται η γιορτή του Κλήδωνα, ένα από τα έθιμα που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα.